U małych dzieci rozwój zauważalny jest gołym okiem. Maluch z dnia na dzień zdobywa nowe umiejętności, poznaje świat i się rozwija. 8-miesięczne dziecko potrafi doskonale sygnalizować swoje potrzeby i oczekiwania, potrafi samodzielnie pić z kubka niekapka, samodzielnie siedzi i chętnie bawi się różnymi zabawkami. U malucha w 8. miesiącu życia pojawia się umiejętność myślenia przyczynowo-skutkowego. Niemowlę jest coraz bardziej zainteresowane zabawą. 7-8-miesięczne dziecko potrafi już wyrazić całą gamę emocji: od radości, poprzez zdziwienie, strach, do niezadowolenia. To czas sprawdzania granic, do których może się posunąć z swoich Twoje dziecko rośnie, porusza się coraz więcej i wznieca burzę. Tak więc, to naturalne, że mogą potrzebować więcej mleka matki lub formuły, niż do tej pory. Jednak per Zdrowie dzieci w Stanford Twoje 8-miesięczne dziecko potrzebuje od 30 do 32 uncji dziennie — tak samo jak w zeszłym miesiącu. I tak samo jak w zeszłym miesiącu Co potrafi 8-miesięczne niemowlę? siedzi bez podparcia; podtrzymywane pod pachami stoi na nogach; przekłada przedmioty z jednej dłoni do drugiej; naśladuje gesty innych; ukrywa przedmioty, np. chowa klocek w dłoni; szuka przedmiotu, który zniknął mu z oczu; może reagować płaczem na nieobecność mamy; Jak wspierać rozwój 8 Opisaliśmy to szczegółowo w materiale, jak dziecko siada po raz pierwszy, który pomoże zrozumieć, co musi umieć dziecko, aby wreszcie samodzielnie usiąść. Sprawdź, czy trzeba się niepokoić, że 8-miesięczne dziecko nie siada. Wykonaj prosty test: posadź dziecko i zobacz, czy potrafi utrzymać przez kilka chwil pozycję siedzącą. 4.-6. miesięczny maluch nie potrafi utrzymać pokarmu w ustach, obficie ulewa, 6.-8.-miesięczne dziecko nie osiąga kolejnych umiejętności z zakresu motoryki małej (wkładanie paluszków do buzi, chwytanie przedmiotów i ich przekładanie z ręki do ręki itp.). 8.-10. miesięczne niemowlę nie pije z kubeczka, nie je palcami, Rozwój 8-miesięcznego dziecka koncentruje się przede wszystkim na dynamicznym doskonaleniu umiejętności ruchowych Co potrafi 8 miesięczne dziecko? Co powinno jeść? Co powinno umieć 9 miesięczne dziecko? Niemowlę w tym wieku potrafi już siedzieć i raczkować. Poza tym nie ma problemu ze zmianami pozycji ciała, swobodnie przechodzi z leżenia do siedzenia i na odwrót. Koniec dziewiątego miesiąca to czas, w którym dziecko jest w stanie ustać na szeroko rozstawionych nogach. Problem, gdy dziecko nie chce robić kupy, zdarza się dość często. Przyczyn takiej sytuacji może być wiele. Wpływać na nią może zła dieta wywołująca zaparcia. Często jednak za Zobacz, co może jeść 7-miesięczne dziecko – jakie produkty warto wprowadzać do jego diety, a jakich lepiej unikać. Zaplanuj zdrowe menu dziecka w wieku 7 miesięcy. DYtB. Twoje maleństwo poza czasem, gdy słodko śpi, rusza się bez przerwy. Niezmordowane ćwiczy wciąż od nowa swoje umiejętności, sposoby przemieszczania się i wszystkiego jest i raczkujęZnacząca większość dzieci w tym wieku siedzi już samodzielnie, nawet z wyprostowanym tułowiem, obciążając guzy kulszowe tak, że miednica znajduje się w prawidłowej pozycji pośredniej. Niektóre dzieci w tym wieku wyginają jeszcze plecy w łuk. Na koniec 8 miesiąca siad staje się na tyle swobodny, że maluchy bez problemu bawią się w tej pozycji, angażując obie ręce do zabawy. Reakcje równoważne osiągają taki stopień rozwoju, że malec potrafi obronić się przed upadkiem praktycznie w każda stronę, jedynie upadając do tyłu będzie miał na tym etapie rozwoju w przebiegu rozwoju bardziej dążą do pozycji czworaczej, aby z niej dopiero przechodzić do siadu, jest jednak procent dzieci zdrowych, które po uzyskaniu pozycji siedzącej, spędzają w niej znaczną część czasu i zaczynają przemieszczać się na pupie do przodu. Niestety, jeśli raz odkryją ten sposób przemieszczania się, zazwyczaj bardzo trudno jest je nakłonić do raczkowania, ale warto podjąć takie na pupie raczej nie zwiastuje jakiś problemów, może wynikać z pewnych wzorców asymetrycznych we wcześniejszym rozwoju. Czasem jednak może powodować problemy z integracją napięcia mięśniowego w obrębie kończyn dolnych i miednicy, co oznacza, że malec może mieć pewne kłopoty w staniu. Trudno mu będzie wyprostować bioderka, kolana oraz może ujawnić się problem z prawidłowym przemieszczaniem (propulsji) stopy i wtedy konieczne mogą okazać się ćwiczenia z rehabilitantem. Generalnie ok. 5% dzieci „jeździ" na pupie i nie powoduje to u nich żadnych mogę już wstać?Część maluchów w tym okresie zaczyna się już wspinać i próbuje stawać. Pozycja pionowa jest bardzo niestabilna, niezgrabna, często dzieci stają na palcach. Maluchy podciągają się do stania wykorzystując do tego swoje ręce, nie korzystają w tym wieku jeszcze z klęku jednonóż. Starajmy się nie zachęcać dzieci do stania, bo jest to jeszcze zbyt wczesny okres, mięśnie nóg i miednicy nie są gotowe do takiego maluch trenuje sam, pozwalajmy mu na to, ale nie dawajmy mu dodatkowych bodźców do tego typu aktywności, raczej próbujmy go zachęcać do zabawy w parterze i do dalszego że te pierwsze próby stania nie są sygnałem dla nas do pójścia do sklepu i kupienia malcowi bucików. Poczekajmy na pierwsze naprawdę samodzielne kroki! Dajmy małej stópce czas na badanie podłoża, kształtowanie się, bez samodzielnyWiele maluchów właśnie w 8 miesiącu rusza naprzód w pozycji czworaczej. Intensywnie się bujając w przód i w tył, w końcu dziecko robi pierwsze kroki i od tej chwili uparcie będzie trenować ten trudny naprzemienny ruch czworakowania. W ciągu dosłownie kilku dni malec osiąga zazwyczaj tak doskonałą sprawność w raczkowaniu, że bez trudu przemieszcza się po całym się w pozycji czworaczej poprzedzające samo czworakowanie, jest bardzo pożytecznym etapem, gdyż wzmacnia obręcz barkową i umożliwia jej stabilizację w momencie przeniesienia na ręce ciężaru ciała – malec dzięki temu nie upada na umiejętność czworakowania, maluch umie z tej pozycji przejść do siadu klęcznego na piętach oraz do siadu bokiem. Uwalnia wtedy ręce z funkcji podporowej, może użyć je w czynnościach manipulacyjnych lub uchwycić się podpory i próbować się np. podciągać do mowyMaluchy w tym okresie to małe gadułki, zaczepiają, wydają okrzyki, mruczą, buczą, ciamkają – repertuar jest naprawdę w 8 miesiącu życia niemowlęciaJeśli szczepieni były wykonywane zgodnie i w terminach obowiązującego kalendarza szczepień w tym miesiącu nie wykonuje się w 8 miesiącu życia niemowlęciaŻywienie dziecka zgodnie ze schematem jest podobne jak w 7 miesiącu. Warto podawać dziecku do rączki chrupki kukurydziane czy chlebek ryżowy. Samodzielne karmienie i żucie pokarmów stymuluje rozwój aparatu praktyczne na 8 miesiąc życia niemowlęciamaluch zmusza grymaszeniem do zajmowania się nim, uwielbia kiedy ktoś się z nim bawi, bawcie się w a ku ku, robienie pa pa i uczcie się klaskaniaw tym miesiącu dziecko zacznie sprawnie raczkować, dlatego zabezpiecz niebezpieczne miejsca w pomieszczeniach i schodydziecko trenuje nową umiejętność wypuszczania przedmiotów z ręki np. wyrzucania ich z łóżeczka czy z kojcastaraj się jak najkrócej trzymać dziecko w kojcu, maluch potrzebuje przestrzeni do prawidłowego rozwoju mięśni i zaspokajania potrzeby poznawania świataw trakcie przewijania dziecko głośno protestuje sprzeciwiając się pozycji leżącej, przydadzą się różne ciekawe i bezpieczne przedmioty, które możesz dać maluszkowi do rączki i sprawne przewijanie dziecka – pod żadnym pozorem nie pozastawiaj na przewijaku dziecka bez nadzoru nawet, gdy wyrzuci zabawkę, upadek z wysokości może być bardzo niebezpieczny, dobrym rozwiązaniem jest przewijanie ruchliwego malca na przewijaku na podłodzez pola zasięgu usuń małe przedmioty, którym niemowlak mógłby się zadławić, dzieci potrafią w tym okresie pakować do buzi wszystko, co znajdzie się w zasięgu małych rączekAutor: Anna Godula, fizjoterapeuta dziecięcySylwia Porada 8-miesięczne dziecko jest nie tylko pocieszne, ale również coraz bardziej samodzielne i mobilne. Samo siedzi i umie przemieszczać się raczkując, niektóre maluchy zaczynają wstawać. Niemowlę bardzo dynamicznie rozwija się ruchowo, ale także intelektualnie i emocjonalnie. Obserwowanie go jest ekscytującym przeżyciem. 8-miesięczne dziecko codziennie zaskakuje nowymi umiejętnościami. Rozwija się bardzo szybko, a obserwowanie go sprawia rodzicom wiele radości. Maluch nie rośnie już tak szybko jak w pierwszym półroczu życia (do jednego centymetra na miesiąc). Wzrost wagi wynosi mniej niż 500 gramów. Gdy dziecko odkrywa nowe umiejętności. Czym są tzw. skoki rozwojowe?Co potrafi 8-miesięczne dziecko? Rozwój fizycznyZwykle 8-miesięczne dziecko umie siedzieć, samodzielnie też siada z pozycji leżącej. Zdarza się, że podejmuje pierwsze próby samodzielnego wstawania, najczęściej po złapaniu się jakiejś podpory (na przykład barierek łóżeczka) i podciągnięciu które ma osiem miesięcy, często przyjmuje pozycję boczną. W leżeniu na boku podpiera się na łokciu - i tak się bawi. Jest również bardzo energiczne i ruchliey. Coraz lepiej sobie radzi w zakresie mobilności, robi postępy w rozwoju motorycznym. Obraca się wokół własnej osi, potrafi obrócić się z brzuszka na plecy i z powrotem. Umie pełzać lub przesuwać się w pozycji siedzącej, z jedną nóżką podwiniętą pod pośladkiem. Doskonali pozycję czworaczą. Niemowlęta, które nie potrafią jeszcze raczkować, często przesuwają się na dziecko: rozwój emocjonalny i intelektualnyRozwój 8-miesięcznego dziecka jest dynamiczny także na innych płaszczyznach. Jak przebiega rozwój emocjonalny i intelektualny malucha? Maluch w tym okresie: rozumie słowo "nie", a i pokazuje gestami, czego chce,lubi się bawić w zabawy, które angażują dotyk. To na przykład "Kosi, kosi łapki" czy "Sroczka kaszkę warzyła",umie klaskać w rączki, naśladuje coraz więcej gestów takich jak pukanie, machanie,zachowuje rezerwę wobec obcych, ma coraz większą świadomość społeczną,gaworzy i pokrzykuje, by zwrócić na siebie uwagę,ćwiczy mowę powtarzając łańcuchy sylab, potrafi powiedzieć "pa-pa", odkrywa szept. Zaczyna artykułować dźwięki, począwszy od samogłosek. Wokalizuje i wsłuchuje się w głos rodzica, rozumie wypowiedzi o zabarwieniu emocjonalnym,8-miesięczne dziecko jest coraz bardziej samodzielne: trzyma swoją butelkę, potrafi samo napić się z kubka niekapka czy zjeść trzymane chrupki,potrafi do uchwytu wykorzystać trzy palce, kciuk, palec wskazujący i palec środkowy. 8-miesięczne niemowlę stosuje już tak zwany chwyt nożycowy lub pęsetowy,pojawiają się pierwsze oznaki zdolności koncentracji uwagi, na przykład maluch zaczyna bawić się sam, słucha tykania zegara. Dziecko potrafi już koordynować swoje ruchy i przetwarzać zdobyte doświadczenia, zwiększa uwagę i koncentrację na przedmiocie,obraca w dłoniach zabawki, stara się otwierać pudełka. Coraz sprawniej manipuluje przedmiotami. Ściska je, obraca, przekłada z ręki do ręki, ale i rzuca. Wydaje się, że odkrycie, iż upuszczane przedmioty nie tylko wydają dźwięki, ale i nie znikają na zawsze, jest dla 8-miesięcznego dziecka ogromnie dla 8-miesięcznego dzieckaJakie są idealne zabawki dla 8-miesięcznego dziecka? Ponieważ w tym okresie najwspanialsza zabawą jest wkładanie i wyjmowanie przedmiotów z większych lub mniejszych pojemników lub rzucanie rzeczy na ziemię (dzięki czemu maluch zaczyna rozumieć, na czym polega zależność przyczynowo-skutkowa), dobrym pomysłem jest kupienie maluchowi takich zabawek jak sortery, kubeczki o różnej wielkości, a także piramidy i wieże z kółeczek (nakłada się je na drążek). Szczególnym uznaniem u 8-miesięcznych dzieci cieszą się piłki: różnej wielkości, twarde i miękkie, gumowe, piszczące, o różnych fakturach, kolorach i tym okresie dziecko zaczyna się interesować maskotkami i zwykle wybiera jedną, z którą zasypia i się bawi. Dzięki niej czuje się bezpiecznie. Rozwój dziecka w ósmym miesiącu wspierają również klasyki: książeczki z grubego kartonu, które mają duże i proste ilustracje. Dobrze, by miały wyraziste kolory, które przyciągają wzrok dziecka. Taką książeczkę można wspólnie czytać, ale i opowiadać, co jest w niej narysowane. Warto również kupić dziecku duże puzzle piankowe, pierwsze klocki, jak również zabawki interaktywne i wydające dźwięki. To na przykład domek ze zwierzątkami, pianinko, kostki edukacyjne. 8-miesięczne dziecko - kalendarz rozwoju dziecka Ostatnie zmiany: 17 lutego 2022 W ósmym miesiącu życia maluch samodzielnie siedzi i zaczyna eksperymentować z przemieszczaniem się. Jeśli dostrzeże ciekawy obiekt, a ma możliwość wykazania się, z pewnością spróbuje się do niego dostać: będzie się turlać, pełzać, a może nawet podejmie próby raczkowania. Zajmują go także słowa: próbuje łączyć sylaby z ruchem (np. zrobić „pa-pa”). Co umie 8-miesięczniak? Czego można się spodziewać? W 8. miesiącu dzieci ważą od 8 do 9 kg, co zależy głównie od płci (chłopcy powinni ważyć 9 kg, a dziewczynki około 8 kg), ale i innych czynników (choćby genetycznych czy stanu zdrowia). Zwykle niemowlę przybiera na wadze około 370-380 gramów, a rośnie o 1,2-1,3 cm miesięcznie. Co może jeść 8-miesięczne dziecko? Najważniejsze w dalszym ciągu jest karmienie piersią lub mleko następne. Mleko mamy czy modyfikowane zapewnia zbilansowaną dietę, jednak w pewnym momencie przestaje wystarczać. To dlatego na tym etapie w menu niemowlaka powinny znaleźć się także inne pokarmy: warzywa, owoce czy produkty zbożowe (kaszki, kasze, ryż). Bardzo ważne jest także samodzielne jedzenie (może spróbujecie BLW?), a raczej pierwsze próby. W ósmym miesiącu życia dziecka trwa rozwój umiejętności gryzienia, kontynuowany po 7. miesiącu życia. Im maluch starszy, tym powinien dostawać twardsze i większe kawałki jedzenia. Dziecko powinno jeść 5 posiłków w ciągu dnia. W tym wieku w dalszym ciągu ważne jest mleko mamy lub mleko następne. Maluszek wypija zazwyczaj około 180 ml podczas karmienia. Jego dieta powinna być urozmaicona i zbilansowana. W ósmym miesiącu dziecko coraz lepiej rozumie mowę i odróżnia ją od innych dźwięków. Maluch gaworzy, wymawiając podwójne sylaby. Zaczepia bliskich, wydając okrzyki, mrucząc, bucząc i ciamkając. Repertuar serwowanych dźwięków jest naprawdę szeroki. Możesz też mieć wrażenie, że dziecko rozumie znaczenie pewnych zwrotów i słów, np. macha rączką, gdy mówisz „pa-pa”. W 8 miesiącu niemowlę naśladuje sporo gestów, np. klaskanie, ale i mimikę domowników. Generalnie widać, że dziecko coraz więcej rozumie – tak z tego, co się do niego mówi, jak i z otaczającego świata w ogóle. Maluchowi podoba się samodzielność. Dosyć dobrze sobie radzi, pijąc z kubeczka i jedząc łyżeczką. Wie też, czego chce, a i sprzeciwia się, gdy próbujesz zrobić coś wbrew jego woli – np. nakarmić czymś, co mu nie smakuje. Maluch pokazuje gestami, czego chce, a opinie wyraża wszelkimi dostępnymi środkami – najchętniej głosem i mimiką. W 8 miesiącu życia to nowość! Niemowlę reaguje na wyraźne zakazy w formie zwrotu „nie wolno”, próbując je jednak ignorować. Warto być konsekwentnym i cierpliwym. Dzięki temu dziecko uczy się zasad. To przydatne w wielu sytuacjach, tak w przyszłości, jak i teraz (np. niemowlę na tym etapie rozwoju nie zdaje sobie sprawy, że szczypanie, gryzienie czy ciągnięcie za włosy powoduje ból. Warto próbować to zmienić). Obudziła się w dziecku niezależność i inwencja twórcza. W swej ciekawości świata jest bardzo kreatywne. Pamiętaj, by stworzyć bezpieczną przestrzeń: z pola zasięgu dziecka usunąć wszystkie przedmioty niebezpieczne dla dzieci, którym mógłby się zadławić. Gdy spacerujecie, ośmiomiesięczniak raczej nie będzie już spał, a rozglądał się, rozmawiał z listkami na drzewie. Wszystko jest dla niego bardzo ciekawe. Nie walcz z tym, a ustaw oparcie wózka w pozycji półleżącej i pozwól maluszkowi cieszyć się światem. Maluch wciąż wielką miłością i zainteresowaniem darzy konkretne zabawki – najbardziej lubi te, które mają różne kolory, faktury, a i wydają dźwięki. Teraz nie tylko je smakuje, liże i bierze do buzi, nie tylko chwyta i trzyma, a zaczyna manipulować – ściska, obraca, przekładając z rączki do rączki. Ośmiomiesięczne dziecko jest nieufne w stosunku do nieznajomych i najbezpieczniej czuje się w obecności mamy. Doskonale zdaje sobie sprawę, kto swój, a kto obcy. Wie już, czego chce, kogo i co lubi. Czuje, że najfajniejsza jest mama, a obcy – już niekoniecznie. Nawet na moment nie chce się z nią rozstać. Ósmy miesiąc życia dziecka oznacza rozwój lęku separacyjnego. W tym okresie niemowlę zaczyna bardzo silnie wyrażać się lęk przed rozstaniem z mamą. Dobra wiadomość jest taka, że ten etap jest naturalny, niedługo minie. Teraz jednak nie jest najlepszy moment na powrót do pracy czy długie rozłąki. Pozostawiając dziecko pod opieką kogoś innego, zadbaj, by była to znana mu twarz. Dziecko wciąż z pasją przygląda się światu i studiuje budowę oraz możliwości różnych przedmiotów Jest bardzo towarzyskie - zwraca na siebie uwagę dorosłego, pociągając go za ubranie lub w inny sposób. Co ważne i interesujące, dziecko jest niestałe w uczuciach i emocjach, nagle przechodzi od śmiechu do płaczu - czasem nazywa się to kryzysem ósmego miesiąca. Co dziecko potrafi? Fizyczny rozwój malucha Jak wygląda rozwój ruchowy dziecka w 8 miesiącu życia? Maluch zwykle potrafi: pewnie trzymać się na nogach, gdy jest podtrzymywany pod pachy, siedzieć bez podparcia, z leżenia na brzuchu próbuje siadać zginając biodra i obracając tułów, niekiedy próbuje sam wstawać, trzymając się kurczowo nogi od stołu czy szczebelka podnosi pupę do góry - nie umie jednak z powrotem usiąść. zaczyna się przemieszczać. Początkowo pełza (podobnie jak foka), potem zaczyna raczkować. To znaczenie zwiększa mobilne możliwości dziecka. Dzięki nowo opanowanym umiejętnościom 8-miesięczne niemowlę zyskuje dostęp do miejsc dotychczas dla niego nieosiągalnych, co pozwala mu odkrywać świat na swoich zasadach. Niekiedy dzieci wynajdują własne sposoby poruszania się w kierunku upragnionej zabawki. Często początkowo raczkują do tyłu zamiast do przodu. Inne pełzają, turlają się. Motoryka mała Rozwój fizyczny to także motoryka mała. Umiejętności w tym zakresie, w 8 miesiącu życia dziecka, są imponujące. Niemowlę podnosi mały przedmiot tzw. chwytem nożycowym (przeciwstawia kciuk innym palcom, ale w jednej płaszczyźnie - chwyta jednocześnie trzema palcami: kciukiem, wskazującym i środkowym). Podnosi i chowa np. rodzynek w zaciśniętej dłoni. W ósmym miesiącu rozwija się także koordynacja wzrokowo-ruchowa. Dziecko wcześniej mogło mieć większe problemy z określeniem odległości jakiegoś przedmiotu. Teraz jednak wyciąga rączkę i chwyta to, co znajduje się blisko. Trenuje nową umiejętność – wypuszczanie przedmiotów z ręki. To doskonała zabawa i absorbujące zajęcie, dzięki któremu maluch uczy się i zaczyna rozumieć zależności przyczynowo-skutkowe. No i jak skutecznie zwraca na siebie uwagę innych! Pije z kubeczka, je z łyżeczki, ale i chętnie pałaszuje samodzielnie, posługując się własnymi rączkami. Wykorzystaj to – dawaj maluszkowi ugotowane warzywa (kalafior, brokuły czy marchewka), a także obrane, miękkie owoce (np. morela czy banan). Zachęcaj swoje 8 miesięczne dziecko do raczkowania. Dlaczego ? Jednym z ważniejszych etapów w rozwoju motoryki dużej dzieci (czyli chodzenia) jest raczkowanie (pełzanie też ma znaczenie, ale trwa znacznie krócej). Badania wskazują, że ruchy lateralnie naprzemienne, które niemowlak wykonuje przy raczkowaniu, równomiernie uaktywniają obie półkule mózgu. Działają one w równy sposób na obie strony ciała, pobudzają skoordynowane ruchy narządów zmysłów: obojga oczu, uszu, obu rąk i obu stóp, a także mięśni brzucha i pleców. Kiedy wszystkie te części organizmu są zaangażowane w równym stopniu, odpowiednio rozwija się spoidło wielkie mózgu, które steruje procesami między oboma półkulami. Uaktywnienie obu półkul, a w każdej z nich poszczególnych płatów, wpływa pozytywnie na zwiększenie funkcji poznawczej dziecka i łatwości uczenia się. Ułatwisz dziecku przemieszczanie się z miejsca na miejsce czy stawanie na nogi zakładając mu na stopy skarpety antypoślizgowe. W rozwoju dziecka bardzo ważne jest, by go stymulować. Jak zachęcać malucha do aktywności, które pomagają w nabywaniu nowych umiejętności, ale i doskonalą już zdobyte? Naturalnie najbardziej efektywna jest zabawa. Co możesz robić? Możliwości jest wiele: porozrzucaj zabawki na macie na podłodze - niech maluch próbuje się do nich dostać, odsuwaj mu różne zabawki: najlepsze są klocki z otworami, dzięki którym dziecko uczy się nowych rzeczy. Główkuje, ale i usprawnia nowe chwyty, wołaj dziecko z pewnej odległości, niech samo do ciebie się przysunie – pamiętaj, aby nagradzać uśmiechem i pochwałą każdą próbę, jeśli twoje dziecko stoi podtrzymywane przez ciebie, chwyć je za jedną rączkę sprawdzając, czy będzie w stanie utrzymać się przez kilka sekund. Jest to zabawa umożliwiająca dziecku doskonalenie umiejętności utrzymywania własnego ciężaru i zachowywania równowagi, maluchom podoba się także "kolebiąca piłka" - ułóż malca na dużej piłce, na brzuszku i poruszaj nią w różne strony, rozłóż na blacie stołu kilka kulek papierowych, niech maluch próbuje je chwytać. Pamiętaj, aby pilnować dziecko - w tym wieku wszystko co weźmie do ręki, wędruje do buzi. Nie do przecenienia są klasyki: zabawy w kąpieli, oglądanie książeczek, śpiewanie i tańczenie z maluszkiem na rękach, a także zabawy z lustrem czy rączkami („Sroczka kaszkę warzyła”), zabawy w chowanego (a raczej „A kuku”). Bardzo ważne jest, by rozmawiać z dzieckiem, mówić do niego i opowiadać, co się dzieje wokół i komentować, co robicie. Naśladuj wydawane przez malucha dźwięki, ale i zadawaj proste pytania. Próbuj także uczyć dziecko najprostszych słów złożonych z dwóch jednakowych sylab: mama, tata, baba, papa. Koniecznie wiąz je z obrazem, pokazując mamę, tatę, babcię czy robiąc papa. Każde dziecko rozwija się swoim własnym tempem. Stopniowo zdobywa poszczególne sprawności motoryczne i inne. Umiejętności podane w podręcznikach, przypisane odpowiedniemu wiekowi dziecka, są pewną średnią. Pamiętaj o tym, zanim zaczniesz się martwić. Choć dzieci rozwijają się w swoim tempie, niektóre zachowania lub brak osiągnięcia pewnych umiejętności mogą być powodem do zmartwienia. Kiedy skonsultować się z pediatrą? Niepokojące jest, gdy: W 8 miesiącu rodziców niepokojąca jest: niechęć do przyjmowania pozycji czworaczej, brak kontynuowania czworaków w formie aktywnego przemieszczania się, niechęć do utrzymywania samodzielnej pozycji siedzącej po posadzeniu, dziecko nie chce siadać, reaguje płaczem na samodzielnie pozostawienie go w pozycji siedzącej, nie aktywizuje się motorycznie, nie przyjmuje wysokiego klęku przy podporze. Bibliografia Eisenberg, A., Murkoff, Hathaway S. E, Pierwszy rok życia dziecka, Rebis, Poznań 1999. Hannaford C., Zmyślne ruchy które doskonalą umysł, Polskie stowarzyszenie Kinezjologów we wsp. z Medyk Sp. Z Maurer, D., Maurer Ch., Świat noworodka, PWN, Warszawa 1994. Vasta, R., Haith, Miller, Psychologia dziecka, WSz i P, Warszawa 1995. 1 miesiąc 2 miesiąc 3 miesiąc 4 miesiąc 5 miesiąc 6 miesiąc 7 miesiąc 8 miesiąc 9 miesiąc 10 miesiąc 11 miesiąc 12 miesiąc 13 miesiąc 14 miesiąc 15 miesiąc 16 miesiąc 17 miesiąc 18 miesiąc 19 miesiąc 20 miesiąc 21 miesiąc 22 miesiąc 23 miesiąc 24 miesiąc 3 lata 4 lata 5 lat 6 lat 7 lat